Stjórn Veiðifélagsins Flóka

& jarðir/býli félagsmanna

Stjórnin

Jarðir & Býli í Flókadal

Býlin og jarðir í flókadal eru alls 22 með veiðirétt í Flódalsá

Íbúar Flókadals hafa frá upphafi verið tengdir landinu og ánni. Frá því að Hrafna-Flóki nam þar land á 9. öld hefur samfélagið í Flókadal einkennst af nánu sambandi við náttúruna og sjálfbærri nýtingu hennar. Í gegnum aldirnar hafa íbúar Flókadals stundað búskap, lax- og bleikjuveiði og unnið af dugnaði við að rækta landið og gæta að náttúruauðlindum sínum. Sterk samkennd, trú á gildi samvinnu og virðing fyrir landinu hafa verið lykilstoðir samfélagsins – og eru það enn þann dag í dag.

Á síðustu öldum hefur þó íbúum Flókadals fækkað. Breytt atvinnuhættir, fækkun í hefðbundnum landbúnaði og flutningur ungs fólks til stærri þéttbýlisstaða hafa leitt til þess að margir bæir standa nú auðir. Samt sem áður heldur samfélagið áfram að leggja metnað í að nýta auðlindir árinnar og varðveita menningararfinn, meðal annars í gegnum veiðifélagið og samstarf landeigenda.

Ysti-Mór

Ysti-Mór er eitt af elstu lögbýlum Flókadals og hefur verið búið allt frá landnámsöld. Nafnið „Ysti“ vísar til þess að jörðin er staðsett yst í Mórnum, þar sem landið hallar að Flókadalsá. Bærinn hefur í gegnum aldirnar verið þekktur fyrir frjósamt tún og góð beitilönd, en einnig fyrir að vera í nánu sambandi við ána og veiðar í henni. Á síðustu öldum hefur búskapur á Ysta-Móri tekið breytingum líkt og annars staðar á svæðinu. Fækkun íbúa og breyttar atvinnuhættir hafa haft áhrif á nýtingu jarðarinnar, en hún stendur enn sem hluti af arfleifð Flókadals og tengist nú starfsemi Veiðifélagsins Flóka.

Mið-Mór

Mið-Mór er eitt af þremur Mórahúsunum í Flókadal og stendur í hjarta dalsins, umvafinn sléttum túnum og árbökkum Flókadalsár. Jörðin hefur verið í ábúð frá því á landnámsöld, og samkvæmt sögnum var hún hluti af landnámi Hrafna-Flóka, sem nam Flókadal og mótaði samfélagið í kringum ána. Nafnið „Mið-Mór“ vísar til staðsetningar jarðarinnar sem miðpunkt á milli Ysta- og Syðsta-Mórs og hefur jörðin gegnt lykilhlutverki í samfélaginu.
Kennileiti Mið-Mórs eru meðal annars falleg tún sem teygja sig niður að ánni, gamlar garðhleðslur sem vitna um áratuga ræktun og trjárækt sem hefur verið hluti af búskapnum frá 20. öld. Áin rennur rólega meðfram jörðinni og myndar áningarstaði fyrir veiðimenn, þar sem bleikja og lax eru á ferð. Mið-Mór nýtur þess einnig að vera í skjólgóðri sveigju dalsins þar sem vindar leggjast mildar á túnin og veita skjól fyrir gróður og búpening.

Syðsti-Mór

Syðsta vígi Mórahúsanna. Syðsti-Mór er syðsti punkturinn í röð Mórahúsanna sem liggja meðfram Flókadalsá og mynda kjarnann í samfélagi dalsins. Jörðin á sér langa sögu og hefur verið í samfelldri ábúð allt frá landnámi. Hún var ein af fyrstu jörðunum sem byggðust í Flókadal og ber merki þess í gömlum túnum, grjóthlöðnum görðum og örnefnum sem vitna um árþúsunda samfellda nýtingu landsins.
Syðsti-Mór hefur ávallt verið jarðarbær með góðum ræktunarskilyrðum. Frjósöm tún og skjólgóðar brekkur veita akuryrkju og beitiland sem hefur haldið lífi í fjölskyldum og búpeningi í gegnum tíðina. Áin rennur þar í hlykkjum með klettum og móum sem mynda falleg kennileiti og veiðistaði sem hafa verið nýttir í aldaraðir.

Sjöundastaðir

Sjöundastaðir er falleg jörð í Flókadal sem dregur nafn sitt af því að hún er sjöundi bærinn í röð frá ósnum árinnar, samkvæmt gömlum sögum. Þessi jörð stendur við árbakkann þar sem Flókadalsá liðast um dalinn, og býður upp á rólegt og kyrrlátt umhverfi með gróðursælum móum og friðsælu andrúmslofti. Frá landnámi hafa Sjöundastaðir verið mikilvægur hluti samfélagsins í dalnum. Þar hefur fólk unnið jörðina með metnaði og ræktun, og við árbakkann hafa kynslóðir nýtt sér auðlindir árinnar – bæði til veiða og sem lífæð fyrir búskap. Bleikju- og laxveiðar hafa alltaf skipað stóran sess í lífi bæjarins og eru hluti af menningu hans enn í dag.

Steinhóll

Bærinn við steinhólana. Steinhóll er fornt býli í Flókadal sem dregur nafn sitt af áberandi steinhólum sem standa í landi jarðarinnar. Þessir hólarnir eru kennileiti sem hafa fylgt bænum frá landnámsöld og vitna um náttúrulegt landslag svæðisins. Bærinn er umkringdur grónu túni og móum sem renna saman við Flókadalsá og mynda heillandi umhverfi. Frá fyrstu tíð hefur Steinhóll verið íbúðarjörð þar sem ræktun og beit hafa verið grundvöllur lífsviðurværis. Sögulegar heimildir segja frá dugmiklum bændum sem nýttu steinana bæði til að reisa garða og sem byggingarefni fyrir hlöður og fjárhús. Þessar fornminjar og handverkshæfileikar ábúenda endurspegla sögulegan auð bæjarins.

Vestari-Hóll

Vestasti hóllinn í dalnum. Vestari-Hóll stendur á vestasta hluta Flókadalsins, þar sem hóllinn gnæfir yfir tún og móa og veitir stórbrotið útsýni til vesturs. Nafnið endurspeglar staðsetningu jarðarinnar og sérstakt landslag sem hóllinn myndar, og hefur hann löngum verið kennileiti fyrir íbúa og gesti. Bærinn hefur verið í samfelldri ábúð frá upphafi byggðar í dalnum og þar hafa kynslóðir nýtt frjósama jörðina með ræktun og beit, auk þess að nýta nálægðina við Flókadalsá. Hóllinn sjálfur hefur veitt skjól fyrir vindum og skapað hagstæða aðstöðu fyrir hús og tún – náttúrulegt skjól sem hefur gert Vestari-Hóll að eftirsóknarverðum stað til búsetu.

Sigríðarstaðir

Nafnið sem lifir í gegnum aldir. Sigríðarstaðir er fornt býli í Flókadal sem dregur nafn sitt af konu sem þar átti heima á landnámsöld. Nafnið minnir á þá sterku og dugmiklu einstaklinga sem mótuðu samfélagið í dalnum, og það hefur lifað í gegnum aldir sem tákn um seiglu og samhug. Jörðin er staðsett við árbakka Flókadalsár þar sem frjósöm tún renna niður að vatninu. Húsin njóta skjóls í lágu landi, og áin hefur ávallt verið mikilvægur þáttur í lífi bæjarins. Þar hefur fólk veitt bleikju og lax í aldaraðir og notið kyrrðarinnar sem þessi hluti dalsins býður upp á.

Neskot

Neskot er lítið en sögufrægt býli í Flókadal, staðsett við ármótin þar sem Flókadalsá sameinast minni lækjum og ár. Nafnið endurspeglar staðsetningu jarðarinnar í þessum kyrrláta og fallega stað í dalnum, þar sem vatn og land mætast í friðsælum samhljómi. Frá upphafi hefur Neskot verið nýtt af bændum sem kunna að meta jarðargæði og nálægð við vatnið. Frjósöm tún og mildar brekkur veita skjól fyrir búpening og bjóða upp á fallegt beitiland. Áin hefur alltaf verið mikilvægur þáttur í lífi bæjarins og veitt íbúum bæði mat og afþreyingu, sérstaklega í bleikju- og laxveiði sem hefur verið stunduð á þessum stað í aldaraðir. Í gegnum tíðina hefur Neskot verið heimili fjölskyldna sem lögðu sig fram um að nýta landið á sjálfbæran hátt og byggja upp samfélag með nágrönnum sínum. Á litlum bæjum eins og Neskoti hefur samhugur og samvinna verið grundvöllur lífsviðurværis og samfélagslegrar samstöðu.

Nes

Nes er eitt af fallegustu býlum Flókadals og stendur við ármót þar sem Flókadalsá og minni lækir koma saman. Nafnið „Nes“ vísar til þessarar sérstöku staðsetningar og gefur til kynna jarðnes sem teygja sig út í vatnið. Þetta hefur skapað einstakt náttúruumhverfi sem íbúar hafa nýtt sér í gegnum aldirnar. Nes hefur verið í samfelldri ábúð frá landnámsöld og þar hafa kynslóðir nýtt sér frjósama jörðina og veiðimöguleikana sem árnar bjóða. Áin hefur veitt mat og lífsviðurværi – ekki síst í formi bleikju- og laxveiða sem eru órjúfanlegur þáttur í lífi þessa bæjar. Bærinn stendur á gróskumiklum túnum og móum sem gefa góða möguleika fyrir búskap og beit. Hús og fjárhús njóta skjóls frá vindum og bjóða upp á hlýlegt og skjólgott heimili. Garðhleðslur og steinveggir sem hafa staðið í áratugi bera vitni um ræktun og metnað íbúanna til að halda landinu í góðu ástandi.

Illugastaðir

Þar sem saga og náttúra mætast Illugastaðir eru eitt af fornu býlunum í Flókadal og bera nafn sitt af Illuga bónda sem þar bjó á landnámsöld. Nafnið hefur fylgt jörðinni í aldaraðir og minnir á sterkan einstakling sem ruddi sér braut í þessari grösugu sveit. Illugastaðir standa í fallegu umhverfi við árbakkann, þar sem Flókadalsá liðast um dalinn með tært og lífgefandi vatn. Jörðin hefur ávallt verið íbúðarjörð, með frjósöm tún sem liggja niður að vatni og veita kjöraðstæður fyrir búskap og beit. Þar hafa kynslóðir unnið saman að ræktun, beit og veiðum, og nýtt sér allt sem landið hefur upp á að bjóða. Gamlar garðhleðslur og steinhús bera vitni um þá arfleifð og dugnað sem býr í jörðinni.

Krakavellir

Vellirnir þar sem fuglar og saga lifa saman. Krakavellir eru sögufræg og falleg jörð í Flókadal, kennd við fuglinn krakan sem oft er sagður sveima yfir engjum og móum í þessu svæði. Nafnið gefur til kynna náið samband jarðarinnar við fuglalíf og náttúru, og Krakavellir eru sannarlega staður þar sem fuglasöngur og ró kyrrlátrar sveita hljóma saman. Jörðin hefur verið í ábúð frá landnámi og þar hafa kynslóðir nýtt frjósöm tún og gróskumikla móa sem veita kjöraðstæður fyrir búskap og beit. Vellirnir eru víðáttumiklir og bjóða upp á mikla möguleika fyrir ræktun og heyöflun, auk þess sem þeir eru kjörinn staður fyrir beit sauðfjár og hrossa.

Steinavellir

Steinavellir eru falleg og fornt býli í Flókadal sem dregur nafn sitt af steinum sem setja svip á landið. Nafnið endurspeglar bæði náttúrufar jarðarinnar og þá þrautseigu sem einkennt hefur ábúendur í gegnum aldirnar – fólk sem nýtti það sem landið gaf, steina jafnt sem frjósama jörð. Jörðin hefur verið í samfelldri ábúð frá fyrstu tíð og þar hafa kynslóðir unnið við ræktun og beit á sléttum völlum sem teygja sig niður að Flókadalsá. Steinarnir, sem víða má sjá í landinu, voru notaðir til garðhleðslna og bygginga og bera vitni um handverk og strit sem fylgdi búskaparhætti fortíðar.

Helgustaðir

Helgustaðir – Heimkynni Helga og friðsæld náttúrunnar Helgustaðir eru eitt af elstu býlunum í Flókadal og draga nafn sitt af Helga bónda sem þar bjó í upphafi landnáms. Nafnið hefur fylgt jörðinni í gegnum aldirnar og minnir á sterkan einstakling sem ruddi sér braut í þessari grösugu og fallegu sveit. Staðsetning Helgustaða er einstaklega skjólgóð – þar sem lægðir og hólar veita skjól fyrir vindi og skapa hlýlegt og notalegt umhverfi fyrir íbúa og búpening. Túnin teygja sig niður að Flókadalsá og veita frjósöm ræktunarskilyrði og gott beitiland.

Austari-Hóll

Austari-Hóll – Austasti hóllinn við árbakkann Austari-Hóll stendur á austasta hluta hólanna í Flókadal og hefur frá upphafi verið mikilvæg jörð í sveitinni. Nafnið vísar til staðsetningarinnar á milli hæðanna sem einkenna dalinn og gefur bænum sérstakan svip með hóllinn gnæfandi yfir grónu tún og móa. Frá fyrstu tíð hefur Austari-Hóll verið jarðarbær þar sem ræktun og beit hafa verið í fyrirrúmi. Frjósöm tún liggja meðfram Flókadalsá og skapa kjöraðstæður fyrir búskap, auk þess sem áin sjálf hefur verið lífæð jarðarinnar. Íbúar hafa nýtt auðlindir árinnar til veiða – bleikju- og laxveiðar hafa lengi verið hluti af lífsviðurværi bæjarins.

Teigar

Teigar – Lágir teigar við árbakkann Teigar eru lítið en sögufrægt býli í Flókadal, staðsett við árbakka Flókadalsár þar sem landið hallar í mjúkum teigum niður að vatninu. Nafnið „Teigar“ vísar til þessara lágu, sléttu teiga sem hafa ávallt verið hluti af lífsviðurværi og fegurð þessa staðar. Frá fyrstu tíð hafa Teigar verið nýttir af bændum sem kunnu að meta frjósamt land og lífgefandi á. Túnin liggja meðfram ánni og bjóða upp á kjöraðstæður fyrir heyöflun og beit, auk þess sem áin hefur veitt íbúum mat og tækifæri til bleikju- og laxveiða í gegnum aldirnar.

Stóru-Reykir

Stóru-Reykir – Þar sem jarðhiti og saga sameinast Stóru-Reykir eru fornt og sögufrægt býli í Flókadal sem hefur löngum verið þekkt fyrir jarðhita og jarðhitasvæði sitt. Nafnið „Reykir“ vísar til þessara jarðhitauppsprettna sem hafa veitt íbúum staðarins hlýju og möguleika til lífsviðurværis og ræktunar. Frá landnámsöld hafa Stóru-Reykir verið í samfelldri ábúð, og þar hafa kynslóðir nýtt jarðhita til heimilisnota og ræktunar. Hlýtt jarðvatnið hefur verið lykill að lífsgæðum bæjarins – bæði sem uppspretta yljar í kulda vetrarins og sem tæki til að bæta uppskeru og ræktunarmöguleika.

Minni-Reykir

Minni-Reykir – Smærri systkini jarðhitans Minni-Reykir eru lítið og sögufrægt býli í Flókadal, staðsett nærri Stóru-Reykjum og deila með þeim jarðhitauppsprettum og hlýju náttúrunnar. Nafnið „Minni-Reykir“ vísar til þess að bærinn er minni í sniðum en nýtur samt sömu lífgefandi eiginleika jarðhitasvæðisins. Frá landnámi hafa Minni-Reykir verið í samfelldri ábúð, og þar hafa kynslóðir notið hlýjunnar sem jarðhitinn veitir. Uppsprettur jarðhitavatnsins hafa verið nýttar til heimilisnota, baðhúsa og hlýjunnar á köldum vetrum. Þetta hefur skapað einstaka möguleika til ræktunar og lífsviðurværis á staðnum.

Akrar

Akrar – Frjósamir akrar og samheldið samfélag Akrar eru sögufrægt býli í Flókadal, og nafn jarðarinnar gefur til kynna helsta styrkleikann: frjósama akra sem hafa fætt og klætt kynslóðir í gegnum aldirnar. Nafnið „Akrar“ ber með sér minningu um ræktunarland sem hefur verið lykill að lífsviðurværi í þessari grösugu sveit. Frá fyrstu tíð hafa Akrar verið íbúðarjörð þar sem tún og akrar hafa nýst vel til kornræktar, heyskapar og beitar. Jörðin nýtur nálægðar við Flókadalsá sem hefur veitt vatn og skjól, auk þess sem áin hefur verið uppspretta veiða á bleikju og laxi sem hefur fyllt matarborð íbúanna um aldir.

Barð

Barð – Þar sem brún landsins gefur styrk Barð er eitt af sögufrægu býlunum í Flókadal og dregur nafn sitt af orðinu „barð“ – brún eða brattur kantur í landslagi. Nafnið gefur til kynna sérstakt landslag jarðarinnar, þar sem landið hallar og opnast út yfir fallega dali og víðáttumikil tún. Frá fyrstu tíð hefur Barð verið í samfelldri ábúð og þar hafa kynslóðir unnið við ræktun, beit og veiði. Túnin og móarnir eru vel nýtt og henta vel fyrir búskap, en áin hefur líka alltaf verið mikilvæg lífsæð, með veiði á bleikju og laxi sem fyllti matarborð bæjarins í aldaraðir.

Langhús

Langhús – Þar sem lengdin hefur styrk og samhug Langhús er eitt af fallegu og sögufrægu býlunum í Flókadal. Nafnið „Langhús“ vísar til löngum bæjar- eða fjósbygginga sem einkenndu jörðina og gáfu henni sterkan karakter. Þessi löngu hús eru tákn um samhug, samvinnu og þá seiglu sem hefur einkennt lífið á Langhúsum í gegnum aldirnar. Frá fyrstu tíð hafa Langhús verið í samfelldri ábúð. Þar hafa kynslóðir unnið hörðum höndum við ræktun og beit á frjósömum túnum sem teygja sig niður að Flókadalsá. Áin hefur verið lífsæð jarðarinnar – veitt vatn til lífsviðurværis og fisk í veiði sem hefur verið ómetanlegur þáttur í menningu og mataröflun íbúa

Haganes I

Efra-Haganes I – Á bökkum árinnar og undir hlíðum dalsins Efra-Haganes I, oft nefnt einfaldlega Haganes I, er eitt af lögbýlum Flókadals sem hefur um aldir verið íbúðarjörð og hluti af samfélagi veiða og ræktunar. Nafnið vísar til landfræðilegrar staðsetningar – efri hluti jarðarinnar sem stendur hátt og horfir yfir dalinn og Flókadalsá. Haganes I hefur verið í samfelldri ábúð frá fyrstu tíð. Þar hafa bændur nýtt frjósöm tún sem liggja niður að ánni til heyskapar og beitar, auk þess sem áin hefur verið mikilvæg uppspretta lífsviðurværis í formi bleikju- og laxveiða. Veiðisvæðið í nágrenninu er þekkt fyrir fjölbreytt lífríki og fallega náttúru.

Haganes II

Efra-Haganes II – Þar sem saga og samheldni mætast Efra-Haganes II, einnig kallað Haganes II, er systurbær Haganes I og hluti af sögulegu og samheldnu samfélagi í Flókadal. Jörðin stendur í efri hluta svæðisins þar sem áin liðast í mjúkum bugðum og móar og tún bjóða upp á frjósama ræktun og beit. Frá upphafi byggðar hefur Haganes II verið nýtt til búskapar og veiða, þar sem fjölskyldur hafa unnið saman að nýtingu landsins. Frjósöm tún liggja niður að Flókadalsá, sem hefur veitt mat og tækifæri til bleikju- og laxveiða um aldir. Áin hefur þannig alltaf verið mikilvæg lífsæð jarðarinnar og tenging við náttúruna sem umlykur hana.

Brautarholt

Brautarholt – Þar sem brautir mætast og saga lifir Brautarholt er eitt af minni býlum Flókadals, en hefur löngum verið mikilvægur áningarstaður og hluti af samfélaginu í dalnum. Nafnið „Brautarholt“ vísar til þess að þar hafa legið gamlar vegslóðir og brautir sem tengdu saman bæi og samfélag – staður þar sem fólk kom saman og deildi bæði gleði og verkum. Þótt Brautarholt sé ekki meðal stærstu jarða dalsins hefur það alla tíð verið íbúðarjörð þar sem tún og móar hafa nýst vel til heyskapar og beitar. Land jarðarinnar liggur fallega við hlíðar dalsins og býður upp á gróskumikla móa sem blómstra á sumrin og friðsælt umhverfi þar sem áin rennur nærri.

Sveitarfélagið Skagafjörður

Sveitarfélagið Skagafjörður er staðsett á Norðurlandi vestra og er þekkt fyrir fjölbreytta náttúru, öflugan landbúnað og ríka sögu. Höfuðstaðurinn er Sauðárkrókur, sem er stærsta þéttbýli svæðisins. Svæðið er meðal annars þekkt fyrir hrossarækt og kúabúskap, sem gegna mikilvægu hlutverki í atvinnulífi sveitarfélagsins. Skagafjörður á sér djúpar rætur í íslenskri sögu og menningu, meðal annars frá Sturlungaöld og tíma landnáms. Í þessu samhengi er Flókdalur athyglisverður, en hann dregur nafn sitt af Flóka Vilgerðarsonar, sem gaf Íslandi nafnið og settist að þar um tíma við upphaf landnámsaldar. Flókdalur tengir þannig Skagafjörð við eitt af fyrstu sporunum í byggðasögu Íslands og styrkir tengsl svæðisins við sögu landsins í heild.